Projekty Interreg Czechy-Polska to zarówno praca jak i przyjemność – takimi wnioskami zakończyła się międzynarodowa konferencja w Raciborzu. W dniu 14 listopada 2024r. w Domu Książęcym na Zamku Piastowskim w Raciborzu odbyła się konferencja pt. „Projekty Interreg Czechy-Polska – praca czy przyjemność?”. Wydarzenie otworzył Grzegorz Utracki Prezes Zarządu Stowarzyszenia Gmin Dorzecza Górnej Odry oraz Daria Kardaczyńska – Dyrektor Sekretariatu Stowarzyszenia Gmin Dorzecza Górnej Odry – polskiej strony Euroregionu Silesia (organizatorzy konferencji).

Licznie zgromadzeni goście z Polski i Czech wspólnie zastanawiali się, czy pisanie i realizacja projektów w ramach programu Interreg Czechy-Polska to jeszcze przyjemność ze wspólnych działań na pograniczu, czy już tylko praca i wymagający obowiązek. Wnioski są jednoznaczne. Dla zarządzających, kontrolerów i beneficjentów to nadal przyjemność ale również praca. W niemal każdej wypowiedzi prelegentów powtarzało się jedno szczególne określenie definiujące współpracę transgraniczną: satysfakcja.

Istota programów Interreg w funkcjonowaniu lokalnych społeczności

„Żyjemy na pograniczu polsko-czeskim to bardzo ciekawe miejsce ze względów historycznych i kulturowych. Współpraca z Czechami od wielu lat – od ponad ćwierćwiecza – rozwija się bardzo dobrze. Wiele gmin ma nie tylko jedno, ale czasem po kilka partnerstw. To pozwala skutecznie pisać projekty i ubiegać się o środki transgraniczne, które są bardzo potrzebne zarówno dla rozwoju jak i podtrzymania współpracy na pograniczu” – mówił Grzegorz Utracki, Wójt Gminy Krzyżanowice, jednocześnie Prezes Zarządu Stowarzyszenia Gmin Dorzecza Górnej Odry – polskiej strony Euroregionu Silesia.

Słowo wstępne po prezesie wygłosiło aż czterech gości konferencji: Pani Barbara Szafir - Zastępca Dyrektora Departamentu Rozwoju i Transformacji Regionu, Urząd Marszałkowski Województwa Śląskiego; Krzysztof Jarząb - specjalista ds. komunikacji Przedstawicielstwa Regionalnego Komisji Europejskiej w Polsce; Daniel Vejrosta - Kierownik Wspólnego Sekretariatu w Ołomuńcu programu Interreg Czechy-Polska w okresie 2021-2027 oraz Witold Wieczorek - Główny Specjalista w Wydziale Współpracy Transnarodowej i Międzyregionalnej w Katowicach, Departament Współpracy Terytorialnej, Przedstawiciel Instytucji Krajowej - Ministerstwa Funduszy i Polityki Regionalnej Rzeczpospolitej Polskiej.

„Program Interreg Czechy-Polska jest bardzo ważny dla województwa śląskiego ze względu na współpracę transgraniczną. Urząd Marszałkowski – dokładnie Regionalny Punkt Kontaktowy – jest właśnie tą instytucją, która pomaga potencjalnym beneficjentom, wnioskodawcom poprzez organizowanie szkoleń, seminariów, warsztatów. Uczestniczy również w wydarzeniach promocyjnych, a także je współorganizuje” – mówiła Barbara Szafir.

„Program, o którym mówimy dziś na konferencji jest programem transgranicznym, czyli wymaga ścisłej współpracy dwóch podmiotów z obu stron granicy: Polski i Republiki Czeskiej. Jest to nieco bardziej specyficzna i trudniejsza forma współpracy. Dużo łatwiej jest się dogadać na poziomie kraju. Projekty międzynarodowe wymagają koordynacji, wypracowania wspólnych rozwiązań, zidentyfikowania wspólnego tematu oraz rozwiązania tego zagadnienia przy pomocy tego typu programów jak Interreg Czechy-Polska 2021-2027” – komentował Witold Wieczorek z Ministerstwa Funduszy i Polityki Regionalnej.

„Bardzo się cieszę, że współpraca międzynarodowa w ramach euroregionów, także Euroregionu Silesia, na terenie którego dziś rozmawiamy i który działa w tym miejscu już ponad 26 lat, ciągle trwa i się rozwija. Oczywiście priorytety zmieniają się w zależności od potrzeb. W tej chwili koncentrują się one na turystyce i współpracy mieszkańców, ale w innych euroregionach jest to także współpraca instytucji, drogi, infrastruktura kolejowa, zintegrowany system ratownictwa i środowisko” – zaznaczył Daniel Vejrosta – Kierownik Wspólnego Sekretariatu w Ołomuńcu.

Krzysztof Jarząb odczytał list z Komisji Europejskiej skierowany do uczestników konferencji. Mówił również o tym, że spotkania tego typu to najlepsza forma przybliżenia mieszkańcom istoty działania Unii Europejskiej. Na przestrzeni lat świadomość obywateli dotycząca wydatkowania unijnych środków i wiedza o inwestycjach z nich współfinansowanych znacznie wzrosła. Jednak w takich chwilach, gdy my albo nasi bliscy są beneficjentami takich projektów jak te realizowane w ramach programu Interreg Czechy-Polska czujemy tą obecność w Unii i korzyści z niej wynikające w najmocniejszy sposób.

Współpraca transgraniczna i Fundusze Małych Projektów

W pierwszym bloku tematycznym konferencji pt. Program INTERREG CZ-PL, współpraca transgraniczna i Fundusze Małych Projektów, głos zabrali kolejno: Witold Wieczorek, Daria Kardaczyńska - Dyrektor Sekretariatu Stowarzyszenia Gmin Dorzecza Górnej Odry - strona polska Euroregionu Silesia oraz dr hab. inż. Łukasz Wróblewski, prof. Uniwersytetu Ekonomicznego w Katowicach.

Daria Kardaczyńska zaczęła prezentację od historii współpracy transgranicznej w Euroregionie Silesia, wskazała ile środków zostało przekazane na działania w poszczególnych okresach programowania oraz pokazała ciekawe zestawienie liczbowe pokazujące jak wielu beneficjentów skorzystało z programu, ale również jaki to ogrom pracy dla zarządzającego funduszem. Pani dyrektor pochwaliła się także efektami pracy – inwestycjami i wydarzeniami, które pozostały po realizacji projektów a region i jego mieszkańcy mogą z nich korzystać.

Łukasz Wróblewski wygłosił prelekcję pt. „Programy współpracy transgranicznej szansą rozwoju i integracji obszarów przygranicznych”. Naukowiec zaprezentował wyniki prac przeprowadzanych w ramach dwóch projektów badawczych: w ramach Euroregionu Śląsk Cieszyński oraz ramach miasta i gminy Bogatynia. Pierwszy dotyczył zbadania w jaki sposób ograniczenia związane z przekraczaniem granicy Polsko-Czeskiej w efekcie wybuchu pandemii COVID-19 wpłynęły na mieszkańców euroregionu. Drugi dotyczył sporu o Kopalnię Turów i wpływu tego konfliktu na wzajemne postrzeganie się Polaków i Czechów.

Wnioski, opinie i ocena beneficjentów programu

Po przerwie głos przekazany został najważniejszym z perspektywy funkcjonowania programu osobom – beneficjentom programu Interreg Czechy-Polska. Swoimi doświadczeniami jako pierwsza dzieliła się Pani Ewa Widera - Kierownik Referatu Funduszy Zewnętrznych i Promocji w Urzędzie Gminy Krzyżanowice. Przedstawione zostały liczne projekty zrealizowane na terenie Gminy Krzyżanowice oraz czeskich gmin partnerskich: Hať, Píšť, Šilheřovice oraz Bohumín. W ramach tych partnerstw, w latach 2018-2023, zrealizowanych zostało 126 projektów, w tym wiele sztandarowych inwestycji dla regionu: budowa przystani kajakowych na Odrze i Olzie; ścieżki rowerowe; miejsca odpoczynkowe; rewitalizacja roszarni; budowa wieży widokowej i infrastruktury wokół niej na meandrach Odry. Wśród licznych projektów realizowanych w gminie warto wskazać również system bezpieczeństwa i prewencji ogólnej wobec zagrożeń, w ramach którego zakupiono sprzęty dla lokalnych OSP oraz nieustannie szkoli się strażaków ochotników po obu stronach granicy.

Wiele projektów realizowanych w Euroregionie Silesia to projekty placówek oświatowych. Na konferencji nie mogło więc zabraknąć przykładu również z tej przestrzeni. Mirosława Twardzik - Dyrektor Zespołu Szkolno-Przedszkolnego w Rzuchowie opowiadała o swoich doświadczeniach z realizacji polsko-czeskich projektów w ramach współpracy niewielkich szkół z obszarów wiejskich. Wraz z czeskim partnerem - Základní škola a Mateřská škola w Brance u Opavy, realizują projekty nieprzerwanie od 2013 roku. Dyrektor Twardzik opowiadała o licznych trudnościach i przygodach, z którymi musieli mierzyć się podczas realizacji wspólnych działań projektowych. Wszystkie te zdarzenia sprawiły jednak, że współpraca jeszcze bardziej się zacieśniła, a partnerzy nie zniechęcili się do planowania kolejnych. Według pani dyrektor najważniejszą wartością wynikającą ze współpracy jest satysfakcja uczniów, dla których wyjazdy do Czech i spotkania ze szkołą partnerską w Polsce, to do dziś niezapominane chwile, do których wracają pamięcią. Mirosława Twardzik zadeklarowała również chęć poszerzenia grona szkół partnerskich dla swojej placówki i chęć realizacji większej ilości transgranicznych projektów.

Projekty Interreg to praca i przyjemność

Na zakończenie konferencji głos zabrali Daria Kardaczyńska - Dyrektor Sekretariatu Stowarzyszenia Gmin Dorzecza Górnej Odry oraz Roman Tománek - Sekretarz Euroregionu Silesia - CZ. Jednoznacznie podsumowali, że projekty w ramach Interreg Czechy-Polska to nadal ciężka praca ale również niesamowita przyjemność i satysfakcja ze wspólnych działań.

Euroregion Silesia jeszcze raz podziękował współorganizatorom spotkania Regionalnemu Punktowi Kontaktowemu Programu Interreg CZ-PL w Województwie Śląskim z siedzibą
w Bielsku Białej, za pomoc przy realizacji wydarzenia.

Po części oficjalnej zaplanowane zostało zwiedzanie nowej wystawy multimedialnej na Zamku Piastowskim w Raciborzu.

Na konferencji zapewniono tłumaczenie symultaniczne na języki polski i czeski.

Szczegółowy program konferencji dostępny jest na: https://www.euroregion-silesia.pl/files/aktualnosci/2024.10.14/ER%20Silesia%20-%20Zaproszenie%20-%20Pozv%C3%A1nka%20-%2014.11.2024.pdf

Konferencja była wydarzeniem informacyjnym organizowanym w ramach zapewnienia promocji projektu pt. ”Fundusz Małych Projektów Euroregionu Silesia (4.2/PL)” nr Z.11.04.02/00/23_009/0000067, który jest współfinansowany ze środków  Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego oraz z budżetu państwa Rzeczpospolitej Polskiej.

Finansowanie projektu:
3.812.500,00 EUR (całkowite wydatki)
3.050.000,00 EUR (dofinansowanie z EFRR 80%)
175 375,00 EUR (środki finansowe z budżetu państwa RP)
762 500,00 EUR (wkład własny)

Więcej o projekcie na: www.euroregion-silesia.pl

https://www.euroregion-silesia.pl/index,informacje-ogolne,137.html

https://www.euroregion-silesia.pl/index,,157.html

Konferencja była również współfinansowana ze środków Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego w ramach Pomocy Technicznej Programu Interreg Czechy – Polska 2021-2027

Zapraszamy do relacji filmowej z konferencji: https://www.youtube.com/watch?v=Mf-X4NDPEhM

#CohesionPolicy

#Interreg

Prezentacje z konferencji:

1. Program INTERREG CZ-PL ze szczególnym uwzględnieniem Funduszy Małych Projektów (FMP) – założenia, stan realizacji.
   (Witold Wieczorek - Przedstawiciel Instytucji Krajowej / MFiPR RP, Główny Specjalista w Wydziale Współpracy Transnarodowej i Międzyregionalnej w Katowicach, Departament Współpracy Terytorialnej)
2. Fundusz Małych Projektów w Euroregionie Silesia / cel 4.2 „Współpraca - praca czy przyjemność?”
   (Daria Kardaczyńska – Dyrektor Sekretariatu Stowarzyszenia Gmin Dorzecza Górnej Odry - strona polska Euroregionu Silesia)
3. Programy współpracy transgranicznej szansą rozwoju i integracji obszarów przygranicznych.
   (dr hab. inż. Łukasz Wróblewski, prof. Uniwersytetu Ekonomicznego w Katowicach)
4. Przykłady wykorzystania programu Interreg CZ-PL w rozwoju pogranicza na terenie Gminy Krzyżanowice oraz czeskich gmin partnerskich: Hať, Píšť, Šilheřovice oraz Bohumín – duże projekty transgraniczne.
   (Ewa Widera – Kierownik Referatu Funduszy Zewnętrznych i Promocji w Urzędzie Gminy Krzyżanowice)
5. Małe projekty – duże efekty. Współpraca w ramach FMP na przykładzie Zespołu Szkolno- Przedszkolnego z Rzuchowa oraz czeskich partnerów.
   (Mirosława Twardzik - Dyrektor Zespołu Szkolno-Przedszkolnego w Rzuchowie)

  

 

 

-----

---