XIV Forum Polskich Regionów Granicznych Wigry, 19-21 maja 2005

W dniach 19-21 maja, w Wigrach, odbyło się już czternaste Forum Polskich Regionów Granicznych, w którym uczestniczyli również p. Józef Matela - Wiceprezes Zarządu Stowarzyszenia Gmin Dorzecza Górnej Odry Euroregionu Silesia, Burmistrz Gminy Kietrz i p. Iwona Kopaniecka - Dyrektor Sekretariatu Stowarzyszenia. W przedsięwzięciu udział wzięli m.in. przedstawiciele polskich części euroregionów, przedstawiciele Ministerstwa Spraw Zagranicznych, Ministerstwa Gospodarki i Pracy, Władzy Wdrażającej Program Współpracy Przygranicznej Phare.

Tematami poruszanymi w trakcie obrad Forum były:

• Polityka Nowego Sąsiedztwa wobec krajów byłego WNP: Białorusi, Ukrainy i Rosji (Obwód Kaliningradzki)
• Europejskie Ugrupowania Współpracy Terytorialnej - szanse i wyzwania dla władz lokalnych
• III Protokół Konwencji Madryckiej - konsekwencje dla Euroregionów
• Realizacja Inicjatywy Wspólnotowej INTERREG IIIA

Wnioski z XIV FORUM POLSKICH REGIONÓW GRANICZNYCH

1. Uczestnicy XIV Forum Polskich Regionów Granicznych dziękują Euroregionowi Niemen za przygotowanie i sprawne przeprowadzenie posiedzenia.
   Organizatorzy Forum stanęli przed trudnym zadaniem, z którego bardzo dobrze się wywiązali zapewniając prelegentów do przedstawienia skomplikowanych spraw związanych z Polityką Nowego Sąsiedztwa, Europejskich Ugrupowań Współpracy Transgranicznej, Projektem III Protokołu do Konwencji Madryckiej, realizacji Inicjatywy Wspólnotowej Interreg III A i Programów Sąsiedztwa dla pogranicza Polska-Białoruś-Ukraina i Polska-Litwa-Rosja.
2. Uczestnicy Forum dokonali przeglądu wniosków podjętych na XIII Forum i stwierdzili, że: nie został wykonany wniosek w sprawie przyspieszenia zatwierdzania wyników oceny projektów przez Reprezentację Komisji Europejskiej dla FMP Phare CBC; w dalszym ciągu nie zostały jeszcze zrefundowane koszty związane z uczestnictwem w pracach niektórych Komitetów Monitorujących i Sterujących w ramach Inicjatywy Wspólnotowej Interreg III A, członków tych Komitetów.

Po wysłuchaniu referatów i przeprowadzeniu dyskusji uczestnicy Forum:

1. Przyjęli do wiadomości informację Ministerstwa Spraw Zagranicznych, przedstawioną przez dyrektora Zbigniewa Krużyńskiego, na temat Polityki Nowego Sąsiedztwa. Euroregiony są zainteresowane w zachowaniu dobrych kontaktów z partnerami białoruskimi, ukraińskimi i rosyjskimi na poziomie regionalnym i lokalnym, i wyrażają nadzieję, że Nowa Polityka Sąsiedztwa będzie sprzyjać rozwojowi tych kontaktów.
2. Przyjęli, jako interesującą propozycję, projekt ubiegania się o własne programy współpracy przygranicznej finansowane ze środków Unii Europejskiej.
3. Stwierdzili, że w aktualnym brzmieniu, projekt rozporządzenia w sprawie Europejskich Ugrupowań Współpracy Transgranicznej stwarza poważne zagrożenie dla istniejących form współpracy euroregionalnej. Uczestnicy Forum zwracają uwagę, że projekt powinien zapewnić Euroregionom (na wszystkich, także zewnętrznych granicach UE): możliwość przekształcenia istniejących struktur wprost w nową formę prawną; pierwszeństwo zakresie zarządzania środkami przeznaczonymi na współpracę transgraniczną w ramach Celu 3; odrębny tryb rejestracji dla EUWT, inny od proponowanego trybu przewidzianego dla stowarzyszeń tworzonych wg prawa kraju, gdzie EUWT posiadać będzie siedzibę; Forum proponuje rozważenie możliwości skoordynowania prac nad EUWT z pracami nad powstaniem Stowarzyszeń Europejskich;
4. Uczestnicy Forum popierają działania Euroregionów na granicach polsko-czeskiej i polsko-słowackiej na rzecz zmiany statusu istniejących przejść małego ruchu granicznego na przejścia turystyczne, co wiązać się powinno z wypowiedzeniem obowiązujących w tym zakresie umów międzynarodowych.
5. Uczestnicy Forum wnoszą o przeprowadzenie pod egidą Ministerstwa Spraw Zagranicznych i Ministerstwa Gospodarki i Pracy otwartej debaty na temat przyszłości Euroregionów w świetle propozycji Rady Europy i Komisji Europejskiej dotyczących koncepcji rozwoju współpracy transgranicznej.
6. Uczestnicy Forum wnoszą, aby Euroregiony zostały włączone do prac nad nowymi regulacjami dotyczącymi wspierania współpracy transgranicznej.